दहचोकको आकर्षण: काजी पाँडेको सालिक
रातोपाटी, काठमाडौं
काठमाडौँ । आधुनिक नेपालका निर्माता
पृथ्वीनाराण शाहका सेनापति काजी कालु पाँडेको पूर्ण कदको सालिक निर्माण गरिएको छ ।
चन्द्रागिरि नगरपालिका–१ दहचोकमा रहेको
पाँडेको समाधिस्थल नजीकै राखिने सालिक पुरातत्व विभागको सहयोगमा करीब रु १० लाखको
लागतमा निर्माण गरिएको उक्त वडाका अध्यक्ष राजेन्द्र केसीले जानकारी दिए ।
उनका अनुसार यही फागुन ९ गते उक्त सालिक
प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले अनावरण गर्नेछन् । काठमाडौँको पश्चिममा अवस्थित
दहचोक क्षेत्र धार्मिक तथा ऐतिहासिक महत्वको पुरातात्विकस्थलसमेत हो ।
कीर्तिपुरको लडाइँमा वीरगति प्राप्त गरेका
सेनापति पाँडेको इच्छाअनुसार शिर गोरखा देखिने गरी समाधि गरिएको इतिहास पाइन्छ ।
मुलुकको एकीकरणका क्रममा कीर्तिपुर र काठमाडौँ
आक्रमण गर्दा सैनिक तथा हातहतियार राखिएको उक्त स्थानमा विभिन्न गढीका साथै कोतघर
रहेको र गोरखास्थित मनकामनाको शक्ति प्रतिस्थापन गरिएको प्रतीकात्मक मनकामना
मन्दिर स्थापना गरिएको छ ।
उक्त स्थलबाट उत्तर एवं पश्चिमतर्पmका
अधिकांश हिमालहरु मनास्लु, लामटाङ,
गणेश, अन्नपूर्णलगायत
शिवपुरी, नागार्जुन, फुल्चोकी, चम्पादेवी, चन्द्रागिरि डाँडासमेत अवलोकन गर्न सकिन्छ ।
त्यसैगरी इन्द्र इन्द्रायणी एवं भष्मेश्वर
महादेवको मन्दिर एवं दक्षिण पूर्वतर्फ रहेको बिन्ध्यवासिनी मन्दिर तथा
स्विट्जरल्याण्ड पार्कले रौनकता थपेको छ । सरकारले मुलुकका पछिल्लो १०० पर्यटकीय गन्तव्यस्थलका
रुपमा यस क्षेत्रलाई सरकारले सूचीकृत गरेको छ ।
काठमाडौँको नैकाप डाँडादेखि इन्द्रदह हुँदै
नागढुङ्गासम्मको विभिन्न पर्यटकीयस्थललाई एउटै प्याकेजमा व्यवस्थापन गरी स्थानीय
पर्यटन विकासका योजनाका लागि गृहकार्य भइरहेको छ ।
उक्त योजनमा सरकारी तथा गैरसरकारी क्षेत्रको
सहभागितामा पर्यटक पदमार्ग विश्रामस्थल,
साइकल टोल, घरबास, होटल,
सेमिनार हल, पार्कहरुलगायत अत्यावश्यक पर्यटकीय पूर्वाधारको विकास गर्ने लक्ष्य
राखिएको छ ।
समाधिस्थल नजीकै दृश्यावलोकनका लागि पाँचतले
‘भ्यू–टावर’को निर्माण कार्य भइरहेको छ । आगामी ५ वर्षभित्र यस क्षेत्रमा आन्तरिक
तथा बाह्य पाँच लाख पर्यटक भित्र्याउने लक्ष्य लिइएको छ । यसबाट आन्तरिक एवं बाह्य
पर्यटनलाई आकर्षित गरिनेछ ।
यस क्षेत्रको पूर्वाधार विकासका लागि चालू आवमा
काठमाडौँ क्षेत्र नं ९ का प्रतिनिधिसभा सदस्य कृष्णगोपाल श्रेष्ठको सिफारिशमा
स्थानीय पूर्वाधार विकास साझेदारी कार्यक्रममार्पmत रु ५० लाख
तथा चन्द्रागिरि नगरपालिका–१ को विनियोजित बजेट रु ८९ लाख विनियोजन गरिएको थियो ।
भौतिक संरचनाको विकास, कच्ची सडकको कालोपत्रका साथै स्तरोन्नतिका लागि नपुग
केही रकम आगामी आवमा थप गरिने वडाले जनाएको छ । पर्याप्त पर्यटनको सम्भावना भएर
पनि यस क्षेत्रको अपेक्षाकृत विकास हुन सकेको छैन ।
विसं २०७३ मा इन्द्रदह एकीकृत पर्यटन विकास
समिति गठन गरिएको छ । दहचोक लगायतका स्थानीय समाजसेवी, बुद्धिजीवी लगायतले यस क्षेत्रको प्रवद्र्धनका लागि आवश्यक सुझाव तथा
अनुभवको आदान–प्रदान गरेका छन् ।
नेपाल भ्रमण सन् २०२० लाई लक्ष्य गरी यस
क्षेत्रको पूर्वाधार तथा पर्यटकीयस्थलको विकास, संरक्षण
गरिनेछ । संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालय एवं
नगरपालिकाको समन्वयमा गुरुयोजना तयार गर्ने कार्यसमेत भइरहेको बुझिएको छ ।