वैशाख ८, २०७६मनोज पौडेल
कपिलवस्तु — बुद्धस्थल लुम्बिनीस्थित मायादेवी मन्दिर पूर्वतिर राम नवमीमा लाग्ने रुमिन्देई माई चैते पूर्णिमा मेला लागेको छ । मेला भर्न कपिलवस्तु, रुपन्देही र नवलपरासीबाट श्रद्धालु भक्तजन आएका छन् । त्यस्तै सिमावर्ती भारतको सिद्धार्थनगर, बस्ती, महराजगंज र बलरामपुर जिल्लाबाट पनि दर्शनार्थी आएका छन् ।
दर्शनार्थीहरु पारिवारिक सुख शान्ति, धनदौलत प्राप्ति र मनोकाक्षा पूरा होस् भनेर रुमिन्देई माईको दर्शन गर्न आउने गरेको लुम्बिनी सांस्कृतिक नगरपालिका मेयर मनमोहन चौधरीले बताए । 'मायादेवी मन्दिरलाई ४०/५० वर्ष अघि रुमिन्देई माई भनिन्थ्यो उनले भने भाकल पूरा हुने हुँदा यहा पूजाआजा गरी मन्दिर दर्शन गर्नेको उत्तिकै घुइँचो । त्यही भएर अहिले पनि यहाँ रुमिन्देई माइकै नाममा चैते पूर्णिमा मेला लाग्ने गरेको छ । आइतबार मेलाको तेस्रो दिन हो । ५ दिनसम्म मेला लाग्छ ।
मेलाको अर्को महत्व पनि छ । यहाँ बालबलिकाको मुडन (पहिलोपटक कपाल काट्ने) काम गरिन्छ । 'बुद्धले मानव जातिलाई प्रदान गर्नुभएको सर्वोच्च आशा र आनन्दको उद्गमभूमि लुम्बिनी हो' स्थानीय पण्डित वीरेन्द्र मिश्राले भने, 'त्यही भएर श्रद्धालु बालबालिकाको पहिलो पटकको कपाल काट्न यहाँ मरिहत्ते गर्छन् ।' कपाल खौरिँदै रुमिन्देई माईसँग सुस्वास्थ्य र दीर्घायुको कामना गर्छन् । लुम्बिनीमा एक दैनिक हजार बढी बालबालिकाको मुड्न भइरहेको पण्डित मिश्राले बताए ।
तराईमा कराही (भगवानलाई प्रसाद) चढाउने अर्को प्रचलन पनि छ । जुन यहाँ पनि देख्न पाईन्छ । भगवानसँग सुख शान्ति, उन्नति र प्रगतिको कामना गर्दै कराही चढाइन्छ । पुडी र लप्सी पकाएर पहिले मायादेवी मन्दिरमा चढाएर आफूहरुले प्रसादका रुपमा खाने गरिन्छ । दर्शनार्थीको मायादेवी मन्दिरमा उत्तिकै भीड छ । मन्दिरको पूर्वी गेट पनि खोदिएको छ । यसअघि उत्तरको गेटमा खुला हुन्थ्यो । दर्शानार्थीका लागि मन्दिर प्रवेश निःशुल्क गरिएको छ । मेला व्यवस्थापन गर्न मेयर चौधरी आफै खटिएका छन् ।
