हिउँको प्रदेश

हिउँको प्रदेश
चैत्र २, २०७५कान्तिपुर संवाददाता
काठमाडौँ — तकात्तिकमा पहिलो पटक मुस्ताङ पुग्दा चारैतिर मरुभूमिजस्तो भूमि थियो  । उजाड पहाडहरू  ।
आफ्नै देशको भूगोलको यो पाटोसँग म बिल्कुल अन्जान थिएँ । त्यसको ठीक ४ महिनापछि पुनः मुस्ताङ पुग्दा त यो मरुभूमि सेतै थियो । हिउँ नै हिउँको प्रदेश । हिउँकै पहाड, हिउँकै घर, हिउँकै सडक !
टोयोटाको नयाँ एसयूभी ‘रस’ गाडीको ‘रस टु मुस्ताङ’ यात्रा उपल्लो मुस्ताङ पुग्ने गरी फागुन २१ देखि सुरु भयो । पहिलो दिनको गन्तव्य थियो, लेते । एक त अफरोड, त्यसमाथि हिमपात । नदीको तीरैतीर बनाइएको भीरको बाटो । बाटोमा भेटिने चालकहरू गाडी माथिल्लो मुस्ताङ पुग्न नसक्ने बताइरहेका थिए । तातोपानीबाट करिब दुई घण्टाको याक्राको त्रममा बाटोमै पर्ने रुप्से झरना केही सुकेको थियो । तथापि हेर्दा मन प्रफुल्ल हुन्थ्यो । घासा पुग्दा मौसम बिग्रिन थाल्यो । पानी छिट्याउन थाल्यो । करिब ६ बजे लेते बजार पुगियो । बादलले गर्दा झमक्क साँझ परेको जस्तो देखिन्थ्यो । मौसम बिग्रिएकाले माथिल्लो मुस्ताङ पुग्न नसकिने खबरले भने मन खिन्न भयो । माथिल्लो मुस्ताङको यात्रा तुहिएपछि २३ गते मुक्तिनाथ हाम्रो नयाँ गन्तव्य बन्यो । मार्फा जोमसोम मुक्तिनाथको यात्रामा बाटोमा देखिने अन्नपूर्ण, नीलगिरिजस्ता हिमशृंखलाले उत्साहित बनाइरहेका थिए ।
मार्फा सुनसान थियो । स्याउ थिएनन् । बोट सुकेका थिए । धेरै चिसो भएकाले गाउँका बासिन्दा बेंसी झरेका थिए । होटल सञ्चालन गर्ने मात्रै थिए । चार महिनापहिले भरिभराउ देखिएका अधिकांश होटलमा अहिले ताल्चा थिए । धेरै अलमल नगरी जोमसोम पुगियो । जोमसोमको हावा चिसो मात्रै थिएन, मान्छे नै उडाउँलाजस्तो तेज पनि थियो ।
जोमसोम बजार कटेर मुक्तिनाथ जाने बाटोमा सडक वरपर हिउँ नै हिउँ थियो । सुल्खा मरुभूमि र पहाड हिउँले भरिभराउ थिए । कागबेनीसम्म पुग्दा जमिन खासै देखिएन । साथीहरू हिउँमा रमाएर फोटो खिच्न थाले । सिंगल । ग्रुप सेल्फी । कोही ड्रोन क्यामराबाट प्राकृतिक दृश्यहरू कैद गर्न थाले । म पनि उत्साहित थिएँ । हिउँमा नाच्न थालें ।
कागबेनीदेखी मुक्तिनाथ मन्दिरसम्मको यात्रामा थप स्मरणीय रह्यो । बाटो, घर, रूख र पहाडमा देखिएको हिउँको दृश्यले माथिल्लो मुस्ताङको रहर पूरा गरिदियो । हिउँले पर्यटकलाई रमाइलो भए पनि स्थानीयवासीको जीवन भने कष्टकर भएका थियो । घरको छत, आँगन, बाटो सबैतिर हिउँ भरिएकाले हिँडडुल गर्न हिउँ डोकोमा बोकेर फाल्नुपर्ने बाध्यता थियो ।
४ महिनाअघि मैले १ सय ८ घारामा नुहाएको थिएँ । यसपालि भने धारा वरपर हिउँ जमेकाले नुहाउन सकिएन । हिमपातकै कारण मन्दिरसमेत सुनसान थियो । बेलुकीको ५ बजेपछि फेरि हिउँ पर्न सुरु भयो । मुक्तिनाथ मन्दिरबाट फर्केर लेते आइयो । अर्कोदिन फेरि जोमसोम हुँदै ‘धुम्बा ताल’ पुगियो । समुद्र सतहबाट करिब २ हजार ८ सय ३० मिटरको उचाइमा रहेको उक्त ताल सुन्दर थियो । केही साताअघि हिउँका कारण ताल नै जमेको फोटो देख्न पाएका थियो । हामी पुग्दा भने हिउँ पग्लिइसकेको थियो ।
शब्द/तस्बिर:राजु चौधरी
प्रकाशित : koseli, चैत्र २, २०७५ १२:३२